Biuro Rozwoju Gdańska
WPROWADZENIE
Głównym zadaniem Biura Rozwoju Gdańska (BRG) jest sporządzanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (MPZP). Do realizacji tego zadania BRG od wielu lat wykorzystuje narzędzia CAD, które stały się dzisiaj niewystarczające do planowania przestrzeni. W związku z coraz większą liczbą zapytań o analizy dot. przeznaczenia wybranych terenów, potrzebą wizualizacji danych w internecie oraz chęcią unowocześnienia i zwiększenia wydajności prowadzonych działań, Biuro zdecydowało się na zaplanowanie, a następnie wdrożenie procesu migracji CAD do GIS.
Głównym czynnikiem, który wpłynął na podjęcie decyzji o wprowadzeniu nowych narzędzi do pracy, była przede wszystkim chęć rozwoju i poprawa jakości pracy. Rozbudowane analizy przestrzenne i przetwarzanie coraz większej ilości danych to podstawa w podejmowaniu decyzji planistycznych. Ponadto zmiany prawa związane z cyfryzacją planowania przestrzennego zobligowały Biuro Rozwoju Gdańska do udostępniania obiektowego modelu danych np. w plikach GML w przypadku Bazy Aktów Planowania Przestrzennego (APP).
Finalna decyzja o realizacji projektu została podjęta pod koniec 2018 roku.
O Kliencie
Nazwa Projektu: Wykorzystanie technologii ArcGIS w realizacji zadań Biura Rozwoju Gdańska
Branża: Administracja samorządowa
Wykorzystane produkty:
Opiekunowie projektu:
Dzięki wykorzystaniu narzędzi ArcGIS otrzymaliśmy możliwość szerokiej analizy zagadnień zlecanych
dla Biura Rozwoju Gdańska przez inne jednostki lub wydziały Miasta.
– Mateusz Żuk
– Główny specjalista ds. GIS, Zespół Analiz Przestrzennych, Biuro Rozwoju Gdańska
ZASTOSOWANE ROZWIĄZANIE:
Aby pozostać niezależnym w działaniu, wraz z decyzją o realizacji projektu został powołany Zespół GIS, który miał zająć się opracowaniem i przygotowaniem koncepcji wdrożenia nowej technologii. Oczekiwania względem funkcjonalności narzędzi GIS:
Główne zadania zespołu GIS:
Najważniejszym wyzwaniem z punktu widzenia całego Biura było zachowanie ciągłości pracy oraz płynne przejście z systemu CAD do systemu GIS. Zespół GIS miał zająć się budową struktury bazy danych oraz migracją danych referencyjnych, które właśnie zapewniłyby wspomnianą nieprzerwalność działania. Natomiast z punktu widzenia zwykłego pracownika, najważniejsze było stworzenie dedykowanego narzędzia, które będzie proste, przyjazne dla użytkownika i możliwie wiernie podobne do tego narzędzia, w którym do tej pory pracował. Zespół GIS miał również za zadanie przygotować i przeprowadzić szkolenia przysposabiające pracowników do pracy w nowej technologii.
Koncepcja i projekt:
Kluczowym elementem procesu była koncepcja i projekt wdrożenia technologii GIS. Priorytetem było zapewnienie czytelnej i jasnej identyfikacji miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, zarówno tych obowiązujących, jak i tych nowo przystępowanych. Cały projekt musiał też uwzględniać wszystkie byty miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego z utrzymaniem dotychczasowej symboliki. Szczególnie ważne okazało się zachowanie niezależności od firmy zewnętrznej, jeżeli chodzi o wprowadzanie zmian funkcjonalno-merytorycznych do narzędzia.
Ostatnią kwestią była praca na plikach – ponieważ Biuro nie posiadało narzędzi serwerowych, oczywistą była praca na geobazach plikowych.
Założenia:
- Jednolitość MPZP,
- Niezależność od podmiotów zewnętrznych,
- Odpowiednia symbolizacja,
- Proste narzędzia,
- Uwzględnienie wszystkich bytów MPZP – baza bytów MPZP,
- Automatyzacja niektórych procesów,
- Praca na plikach.
Aby spełnić wszystkie te założenia podjęto decyzję, że filarem pracy nad rysunkiem planu będzie szablon projektu. Działano według schematu: jeden projekt to jeden plan, jeden plan to jedna geobaza plikowa, przy czym warto pamiętać, że każda geobaza dla planu musi posiadać ten sam schemat warstw. W ramach tego zaplanowane zostało stworzenie wzorcowego szablonu, w którym będzie osadzona cała symbolika. Urbanista rozpoczynając pracę nad planem będzie korzystał z przygotowanego szablonu. Finalnie, tak stworzony projekt będzie wracał do bazy planów.
Wdrożenie:
Najtrudniejsze i najbardziej czasochłonne było stworzenie struktury bazy danych dla MPZP. Pierwszym krokiem do tego była inwentaryzacja i weryfikacja bytów pod względem definicji, sprawdzenie nazw i symboli. W rezultacie otrzymano 211 bytów, które zostały osadzone na 36 warstwach. Wszystkie te warstwy zostały umieszczone w szablonie, zgrupowane najpierw ze względu na typ geometrii, a następnie ze względu na tematykę i tabele atrybutów. Kolejnym krokiem było stworzenie szablonu projektu, zawierającego geobazę ze ściśle określonym schematem warstw. Wgrana została przygotowana przez Biuro symbolika. W całym szablonie użyte zostały też reguły atrybutów, domeny i podtypy, które miały za zadanie zautomatyzować niektóre procesy. Całość została wzbogacona o dodatkowe narzędzia wykorzystujące skrypty w języku Python „szyte na miarę” potrzeb Biura.
211 bytów MPZP osadziliśmy na 36 warstwach. Powstało 57 słowników i 5 podtypów. Stworzyliśmy własną paletę kolorów
i 315 symboli w taki sposób, aby plany wykonane w GIS były jak najbardziej podobne wizualnie
do tych, które wcześniej tworzyliśmy w narzędziach CAD.
– Marzena Budzyńska
– Główny specjalista ds. GIS, Zespół Analiz Przestrzennych, Biuro Rozwoju Gdańska
Migracja z CAD do GIS dotyczyła nie tylko MPZP. To również inne opracowania takie, jak SUiKZP (Studium Kierunków i Uwarunkowań Zagospodarowania Przestrzennego), mapa zasadnicza, dane referencyjne przeniesione do ArcGIS Online, prognozy oddziaływania na środowisko, prognozy finansowe, ekofizjografie i wiele innych.
Inne przykłady działań prowadzonych z wykorzystaniem narzędzi ArcGIS:
PODSUMOWANIE:
Dziś Biuro Rozwoju Gdańska może pochwalić się pierwszymi miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego całkowicie sporządzonymi w ArcGIS. Pracownicy rozumieją, że system informacji geograficznej to nie tylko technologia, narzędzie. To przede wszystkim możliwość wykorzystania danych na własne potrzeby.